مطالعات شیعه‌شناسی در ایران دوره پهلوی: مورد کتاب «شیعه در اسلام» از موسی سبط الشیخ

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

10.22081/jap.2022.74146

چکیده

مطالعات شیعه‌شناسی در ایران به معنای نگارش از تاریخ و فرهنگ شیعه، پدیده‌ای نوظهور است که پس از مشروطه و تدریجاً ایجاد شد. بخشی از آن به دنبال انتقادهایی است که در ادبیات جدید از گذشته تشیع مطرح شد و اوج آن در نوشته کسروی و حکمی‌زاده بود. با توزیع کتاب شیعیگری، بسیاری از علما شیعه تلاش کردند خارج از روال سنتی و کلامی، به تحقیق درباره شیعه بپردازند. به همین دلیل کتاب‌هایی تحت عنوان تاریخ شیعه و عناوین مشابه در ایران و عراق نوشته شد. برخی از آنها متأثر از جریان‌های فکری ـ تاریخی جهان عرب بود؛ اما در ایران به‌ویژه آثار ناظر به انتقادهایی بود که رواج یافته بود. کتابی در دو جلد با عنوان «شیعه در اسلام» در سال‌های 1328 ـ 1329 منتشر شد که در نقد کسروی بود. علامه طباطبایی هم با نگارش «شیعه در اسلام» این مطالعات را عمومی‌تر کرد و ترجمه آن به انگلیسی به سبب فراگیرشدن این مطالعات شد. در این مقاله به سیر این نگارش‌ها پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها