نگاهی به کتاب «لائیسیته چیست؟»

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

چکیده

"کتاب لائیسیته چیست؟" اثرشیدان وثیق را شاید بتوان مختصرترین، و در عین حال عمیق­ترین اثر فارسی دانست که در خصوص معنای "لائیسیته" و "سکولاریسم" چشم­اندازی تاریخی و مفهومی جامعی پیش روی خواننده قرار می­دهد. وثیق به خوبی این واژگان را از منظر بومی بررسی کرده، آراءاندیشمندان ایرانی را نیز در نهایت دقت به چالش کشیده است. با این حال، کتاب مذکور با همه‌ی جامعیت در بررسی معنای لائیسیته و سکولاریسم، دچار آشفتگی و عدم انسجام روش شناسی است. نویسنده در نوشتار حاضر سعی در بررسی و نقد کتاب مذکور دارد. در راستای این هدف، وی نوشتار را در دو بخش ارائه نموده است. بخش اول اختصاص به مفهوم شناسی دارد که نویسنده، کتاب را به لحاظ تعریف واژگان از چند دیدگاه در بوته نقد و بررسی قرار می دهد: بررسی معنای لغوی در برابر معنای اصطلاحی واژگان، تفاوت معنای تاریخی با معنای امروزین، خَلط معنای حقیقی و معنای مطلوب، تامل در فهم معنای "جدایی دین از سیاست" و " جدایی نهاد دین از نهاد سیاست". وی در بخش دوم با اشاره به این مسأله که شیدان وثیق در آخر کتابش، نظریه‌ی تنی چند از اندیشمندان ایرانی را در باب سکولاریسم و لائیسیته نقل و نقد کرده است، به نقل کلام اندیشمندان، نقد وثیق بر آن ها و نقدهای خویش بر نقدهای وثیق می پردازد.

کلیدواژه‌ها