در میانۀ حکایت و تصحیف (تصحیح، توصیف و تحلیل ترجمۀ فارسی چهار برگ از مصحفی به خط کوفی ایرانی محفوظ در کتابخانۀ ملی قطر

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

10.22081/jap.2025.78386

چکیده

در کتابخانۀ ملی قطر چهار برگ از قرآنی به خط کوفی ایرانی، دربردارندۀ آیاتی از سوره‌های مریم و روم نگهداری می‌شود که ترجمۀ فارسی آیات را نیز همراه دارد. متن ترجمۀ این مصحف حاوی نمونه‌های متعددی از تصحیف و بدخوانی است که صورت اصیل و صحیح آنها را باید از راه تطبیق با نصوص قرآنی، مقایسه با دیگر ترجمه‌های کهن قرآن و گاه تصحیح قیاسی صرف، بنا بر استنباط و فهم مصحح به دست آورد. مقالۀ پیش رو افزون بر عرضۀ کامل نص قرآنی این چهار برگ، تصحیح ترجمۀ فارسی آیات و تشریح و توضیح متن به قصد تبیین اضطراب‌های آن و اثبات ضبط برگزیدۀ مصحح، ویژگی‌های گوناگون این برگردان را از لایه‌های متن و رسوخ گستردۀ لغات و ترکیبات عربی تا کاربرد واژه‌ها و تعبیرهای کمیاب و جلوه‌های گویش محلی، توصیف و تحلیل می‌کند.