تحفة البرره مجدالدین بغدادی در آثار شمس‌الدین محمد الأطعانی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

10.22081/jap.2025.78366

چکیده

کتاب تحفة البرره فی مسائل العشره اثر مجدالدین بغدادی (554 ـ 606 ق) یکی از مهم‌ترین آثار در میان عارفان پس از قرن ششم هجری بوده است. این کتاب نوشتۀ مجدالدین بغدادی از عارفان برجسته‌ای ست که بعدها نام وی را در زمرۀ پیران طریقت کبرویه جای دادند. تحفة البرره در متون عرفانی پس از خود بسیار تأثیرگذار بوده و سالکانِ طریق به طریقتِ آن اقتدا کرده‌اند و مطالب آن را در کتاب‌های خود آورده‌اند. در این پژوهش به اهمیت این کتاب نزد شمس الدین محمد بن احمد الحلبی البسطامی الاطعانی (748 ـ 807 ق) از عارفان برجستۀ قرن هشتم توجه می‌شود و بخش‌های منقول از کتاب تحفة البرره در دو کتاب تذکرة المرید لطلب المزید و روضة الحبور و معدن السرور وی مورد بحث و بررسی قرار می گیرند. نقل از تحفة البرره در حدود دویست سال پس از نگارش آن در نواحی غربی، اهمیت و ارج آن را نزد عارفان این نواحی گواهی می‌دهد. جز ابن‌الاطعانی، تأثیر این کتاب را می‌توان در آثاردیگر عارفان از شرق سرزمین‌های اسلامی در کتاب خیرالمجالس حمید قلندر تا منارات السائرین نجم رازی و در بغداد در مجالس عبدالرحمن بن محمد بن عبدالرحمن اسفراینی مشاهده کرد.

کلیدواژه‌ها