این مقاله به معرفی و تحلیل فرمانی نویافته از شاه عباس دوم صفوی (حک: 1052 ـ ۱۰۷۷ ق) میپردازد که در محرم ۱۰۶۷ قمری صادر شده و بهتازگی به گنجینه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزوده شده است. طبق این فرمان، به وزیر گیلان دستور داده شده است تا بذر و ریشه گل نیلوفر را پیدا کند و بهسرعت به پایتخت ـ اصفهان ـ ارسال کند. اگرچه گل نیلوفر کاربرد دارویی هم داشته است، شواهد درونمتنی (فرمان شفاهی شاه و درخواست رنگهای مختلف گل) و برونمتنی (مقایسه با فرمان مشابه شاه برای انتقال «زرین درخت» از بهبهان به اصفهان و وجود گل نیلوفر در باغ سعادتآباد اصفهان) نشان میدهد که هدف اصلی شاه، کاشت این گل در باغها و عمارتهای سلطنتی بهمنظور تزئین و باغآرایی بوده است. از این منظر فرمان مذکور سندی مهم برای شناخت تاریخ گیاهشناسی، فرهنگ باغآرایی در دوره صفوی و علاقه شخص شاه عباس دوم به گل و گیاه محسوب میشود.
حکیم, محمدحسین . (1404). سندی جدید در تاریخ گیاهشناسی در ایران: فرمان شاه عباس دوم درباره انتقال گل نیلوفر از گیلان به اصفهان. آینه پژوهش, 36(211), 165-174. doi: 10.22081/jap.2025.77769
MLA
حکیم, محمدحسین . "سندی جدید در تاریخ گیاهشناسی در ایران: فرمان شاه عباس دوم درباره انتقال گل نیلوفر از گیلان به اصفهان", آینه پژوهش, 36, 211, 1404, 165-174. doi: 10.22081/jap.2025.77769
HARVARD
حکیم, محمدحسین. (1404). 'سندی جدید در تاریخ گیاهشناسی در ایران: فرمان شاه عباس دوم درباره انتقال گل نیلوفر از گیلان به اصفهان', آینه پژوهش, 36(211), pp. 165-174. doi: 10.22081/jap.2025.77769
CHICAGO
محمدحسین حکیم, "سندی جدید در تاریخ گیاهشناسی در ایران: فرمان شاه عباس دوم درباره انتقال گل نیلوفر از گیلان به اصفهان," آینه پژوهش, 36 211 (1404): 165-174, doi: 10.22081/jap.2025.77769
VANCOUVER
حکیم, محمدحسین. سندی جدید در تاریخ گیاهشناسی در ایران: فرمان شاه عباس دوم درباره انتقال گل نیلوفر از گیلان به اصفهان. آینه پژوهش, 1404; 36(211): 165-174. doi: 10.22081/jap.2025.77769