در تاریخ ادبیّات فارسی نام و نشان منظومه‌هایی آمده که اثری از آنها تاکنون در منابع خطّی یافت نشده است؛ اما با کمی تفحّص بیشتر از دل برخی جُنگ‌ها و سفینه‌ها می‌توان به تعدادی از این منظومه‌ها که گاهی تنها اثر شاعر نیز هستند، دست یافت. از این میان وصف «منظومۀ بتخانۀ سومنات»، اثر حکیم سعید قمی (تنها) در منابعی از عصر شاعر یعنی قرن یازدهم آمده است؛ در‌حالی‌که تاکنون این مثنوی گمشده تلقی می‌شد. با جستجوی راقم این سطور در منابع خطی، مشخص شد که مثنوی مذکور در سفینه‌ای از قرن یازدهم ثبت شده است. در همین راستا مقالهٔ پیش رو نگاشته شد تا غبار ایام از چهرۀ این منظومه برداشته شود که در کنار «خورشید و مهپاره»، یکی از دو مثنوی در دسترس از شاعر و در نوع خود جالب است.
)