فخر مدبّر و شجرۀ نسبش

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

10.22081/jap.2025.77748

چکیده

فخر مدبّر یکی از مورخان و نویسندگان شناخته‌شده در اوایل سدۀ هفتم است که دو اثر از او را می‌شناسیم؛ شجره‌الانساب یا بحرالانساب و آداب الحرب والشجاعه. هر دو کتاب چاپ شده‌اند و در اختیار پژوهشگران قرار دارند. آنچه در این مقاله بدان پرداخته شده، به شجره‌الانساب مربوط می‌شود که موضوع آن به شجره‌نامۀ خاندان فخر مدبّر اختصاص دارد. درواقع مؤلف انگیزۀ خود از تألیف این اثر را دسترسی به اسناد شجرۀ اسلاف خـود از‌ شـجره‌ای می‌داند که در دربار خسروملک فرزند خسروشاه (٥٥٩-٥٨٣ ق/ ١١٦٤‌-١١٨٨م‌) نگهداری می‌شد. از‌این‌رو شجرۀ مذکور را به لاهور آورده و از آن شجره نسب‌ خـود‌ را‌ استخراج کرده است. این کار انگیزه‌ای می‌شود برای جمع‌کردن نسبت‌ انصار‌ و مهاجران. وی اطلاعـات لازم را از منابع گوناگون استخراج‌ کرده است. نویسنده با بررسی منابع مختلف به این نتیجه رسیده فخر مدبّر در فراهم‌کردن شجره‌نامۀ خاندانش دچار اشتباه بزرگی شده است و بر این مبنا این خطا در این مقاله اصلاح شده است.

کلیدواژه‌ها