ناهیدن (اقتراحی دربارۀ یک واژۀ دشوار و ناآشنا در شاهنامه)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

10.22081/jap.2024.76664

چکیده

در بیتِ «سرِ سرکشان اندرآمد به خواب/ ز تاسیدن بادپایان برآب» در بخشِ پادشاهی ضحّاک در شاهنامه، در نسخه­ها به جایِ «تاسیدنِ» متنِ دکتر خالقی­مطلق، صورت­های «تازیدن»، «بازیدن»، «نالیدن»، «ناهیدن»، «بایندن»، «یابیدن»، «هانیدن» و «تاریدن» آمده است. مصحّحان و محقّقان شاهنامه هم ضبط­های «ناویدن»، «تازیدن»، «بازیدن»، «نادیدن»، «تاسیدن» و «شافیدن» را از نسخه­ها یا با تصحیحِ قیاسی برگزیده و درست دانسته­اند. بر اساس قواعد تصحیحِ متون، نگاشتۀ «ناهیدن» در حدّاقل دوازده دست­نویس از سده­های هشتم، نهم و دهم، نویسشِ دشوارتر و احتمالاً اصلی و درست است امّا ریشه و معنای دقیقِ این واژه بر نگارنده آشکار نیست و لازم است متخصّصانِ زبان­شناسیِ تاریخی و لغتِ فارسی در این باره روشنگری و راهنمایی بکنند.

کلیدواژه‌ها