کتاب تاریخ بیهق تالیف ابوالحسن علی بن زید بیهقی یکی از منابع مهم تاریخ‌نگاری شهری است که موضوع آن به جغرافیای تاریخی بیهق اختصاص دارد و در زمرۀ کهن‌ترین کتابهای تاریخ محلی به زبان فارسی به شمار می‌رود. بخش عمدۀ این کتاب منحصر است به معرفی بزرگان علم و ادب و سیاست که به شهر بیهق و خاندانهای برجستۀ آن از جمله سادات منسوبند. تاریخ بیهق در مقایسه با دیگر تاریخهای محلی جایگاه ویژه‌ای دارد چرا که از یک سو شرح حال نامداران و علمای دینی را در بر دارد و از سوی دیگر تذکره‌ای است دربارۀ شاعران و ادیبان ناحیۀ بیهق. همچنین آگاهیهای ارزشمند و گاه منحصر به فردی دربارۀ دولتمردان و فقیهان و طبیبان و منجمان و ریاضیدانان این منطقه و نیز مدارس، کتابخانهها، خانقاهها، محله‌ها و روستاهای وابسته به شهر بیهق ارائه داده است.
اهمیّت این اثر سبب شده است تا استادان بنامی همچون احمد بهمنیار و سیّد کلیم‌الله حسینی قاری آن را تصحیح و منتشر کنند و استاد یوسف الهادی آن را به عربی ترجمه و به دست انتشار بسپارد. در اواخر سال 1400 تصحیح جدیدی از این اثر به کوشش سلمان ساکت، عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد عرضه شده که نسبت به دو تصحیح پیشین مزیتهای قابل توجهی دارد. در این جستار ویژگیهای تصحیح جدید بررسی و پیشنهادهایی در جهت تکمیل کار ارائه شده است.
)