اقرارنامه‌هایی به فارسیِ نوِ متقدّم از ناحیۀ بامیان (۳۹۵-۴۳۰ هجریِ قمری)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

10.22081/jap.2022.73993

چکیده

در این مقاله، هشت اقرارنامۀ کهنِ اسلامی به فارسیِ نوِ متقدّم، محفوظ در کتابخانۀ ملّیِ اسرائیل، تصحیح شده‌است. این اقرارنامه‌ها بخشی از گنجینه نُسَخِ موسوم به «گنیزۀ افغانستان» است که از قرارِ معلوم در ناحیۀ بامیان در مرکزِ افغانستان بازیافته شده‌است. این هشت اقرارنامه، مورَّخِ ۳۹۵-۴۳۰ هجریِ قمری، به‌گمان کهن‌ترین اسنادِ حقوقیِ بازمانده به‌زبانِ فارسیِ نو است. از تاریخِ این اسناد برمی‌آید که اسنادِ حقوقیِ اسلامی در ناحیۀ بامیان (و گویا در مناطقِ دیگرِ شرقِ ایران) از همان آغازِ سدۀ پنجم به فارسی نوشته می‌شده‌است. دیگر این‌که بررسیِ دقیقِ ساختارهایِ قالبیِ این اقرارنامه‌ها نشان از آن دارد که این ساختارها به‌تأسی از ساختارهایِ حقوقیِ عربی نوشته شده‌است، و این خود نشان‌دهندۀ مراحلِ نخستینِ نوشتارِ حقوقی به زبانِ فارسیِ نو است
 
 

کلیدواژه‌ها