چکیده: ابن سعدی اندلسی یکی از فقهای مالکی در قرون میانه اسلامی، گزارش سفر خود به عراق و شرکتش در مجالس مناظره ادیان در بغداد را به دیگر فقیه مهم مالکی ابومحمد بن ابی زید قیروانی، ارائه کرده است. مایکل کوک نویسنده مقاله حاضر، بر اساس گزارش ابن سعدی به دنبال شرح ابعاد فضای آزادی در تبیین عقاید و تضارب آراء در فرهن گ اسلامی و خردگرایی حا کم بر مجالس متکلمین بغداد است؛ تا از این طریق بتوان به نکات ارزشمندی در تاریخ فقه مالکی در سرزمین های غربی اسلامی دست یاف ت. مترجم مقاله حاضر با بررسی منابع و تواریخ مربوط به قرون چهارم و پنجم هجری در مغرب اسلامی، پیرامون ابن سعدی اطلاعاتی یافته که مکمل اطلاعات مایکل کوک می باشد. مترجم کوشیده است با درج هر سه گزارش حمیدی، قاضی عیاض و ضبی، تمام اطلاعات محدود اما مهمی که در باب ابن سعدی و گزارشش از مجالس متکلمین بغداد در دست است را گردآوری کند.
)