اگر چه قم در آینۀ اشعار شاعران نمود چشمگیر نداشته است؛ ولی باز از میان شعرها و جملات و ضرب-المثلهایی که به نحوی، نام قم در آنها وارد شده، و یا در ارتباط با قم ساخته شده¬اند، میتوان دریافت که قم تا چه اندازه و در چه دوره و با چه لحن و بیانی کانون توجّه شاعران و مردمان بوده است. نویسنده در نوشتار حاضر کوشیده است نمود قم را در برخی از متون ادبی و نیز ضرب المثل و شعر رایج در فرهنگ عامه، مورد کاوش قرار دهد.