«ای کاش دستش بریده بود و کتاب را خراب نمی‌کرد»: نگاهی به کتابخانه محدث قمی (۱۲۹۴- ۱۳۵۹ق) و کتابدوستی او

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

10.22081/jap.2023.74965

چکیده

یکی از خصوصیات مهم شیخ عباس قمی کتابدوستی‌ او بود و این ویژگی در تمام طول زندگی‌اش به طرق مختلف نمود داشت و همیشه در سفر و حضر دغدغه او بود. در این مقاله گزارشی از جنبه‌های مختلف کتابدوستی او ارائه شده است: خوش خطی، کتابت کتابهای مورد نیاز به خط خودش، تکمیل نسخه‌های ناقص، مقابله و تصحیح کتب، صحافی کتابها، امانت‌دادن و امانت‌گرفتن کتاب.
یکی از دغدغه‌های همیشگی شیخ عباس قمی فراهم‌آوردن کتاب بود. او با نهایت فقر و دشواریهای زیاد کتابهای مورد نیازش را تهیه می‌کرد. تعداد کتابهای محدث قمی در مدت عمرش ثابت نبود. از یک سو با خرید و اهدا دائماً کتابهایی به کتابخانه‌اش افزوده می‌شد و از سوی دیگر به دلائلی چون فروش بر اثر احتیاج مالی و اهداء به سایرین و حوادث طبیعی از آنها کاسته می‌شد. افزون بر این، کتابهای او در سه شهر قم و مشهد و نجف نگهداری می‌شد و همین باعث می‌شد که او در دسترسی به بعضی از آنها دشواریهایی داشته باشد.
بعد از مرگ شیخ عباس عمده کتابهای او بین سه کتابخانه آیت‌الله مرعشی قم، کتابخانه ملی ایران و کتابخانه آستان قدس رضوی تقسیم شد. در بخش آخر مقاله این نکته با جزئیات بررسی و گزارشی از مهمترین نسخه‌های کتابخانه او ذکر شده است.

کلیدواژه‌ها