راهبردهای ترجمۀ عناصر فرهنگی در کتاب داستانهای شهر جنگی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

10.22081/jap.2021.72317

چکیده

رابطۀ تنگاتنگ زبان و فرهنگ به پدید آمدن مفهومی در خصوص واژهها و عبارات و ترکیبهایی انجامیده که در ترجمهپژوهی از آنها  با عنوان «عناصر فرهنگی» مختص به جامعه و زبان خاص یاد میشود. برگردان این واژگان بهویژه در متون ادبی و شعر همواره مشکلاتی را پیش پای مترجمان گذاشته که برای انتقال آنها به تمهیداتی دست زده و از راهبردها و فنونی بهره بردهاند و ترجمهپژوهان شیوههایی را پیشنهاد دادهاند. مولینا و آلبیر (2002)  ضمن مرور پژوهشهایی که در این زمینه صورت گرفته، هجده راهبرد را مطرح کردهاند که مبنای نظری پژوهش حاضر بوده است. در مقالۀ حاضر، عناصر فرهنگی کتاب  داستانهای شهر جنگی نوشتۀ حبیب احمدزاده (1390) و ترجمۀ پل اسپراکمن (2010) استخراج شده و راهبردهای مورد استفادۀ مترجم در برگردان آنها بر اساس الگوی مولینا و آلبیر بررسی شده است. تعمیم و معادل جاافتاده پرکاربردترین راهبرد اسپراکمن است و موارد ترجمۀ غلط و حذف عناصر فرهنگی چندان کم نیست. مطالعاتی از این دست به بهبود کار مترجمان و ترجمهآموزان و نظریهپردازی ترجمهپژوهان می تواند یاری برساند.
 

کلیدواژه‌ها