علامه جعفر مرتضی ملاک‌های فراوانی برای ارزیابی گزارش‌های تاریخی دارد. آنچه در بین این ملاک‌ها از اهمیت فراوانی برخوردار بوده، باورهای کلامی ایشان است. نوشته‌های ایشان مانند بسیاری از نوشته‌های تاریخی که بر اساس باورها و اعتقادات مذهبی تدوین شده‌اند، بی‌تأثیر از باورهای کلامی ایشان نمی‌باشد. آنچه در نوشته حاضر می‌آید نگاهی گذرا بر تأثیر باورهای کلامی عامه در نقل و نقد گزارش‌های تاریخی با تأکید به مسئله عصمت است. نویسنده در نوشتار تلاش می‌نماید به این پرسش پاسخ دهد که چه گزارش‌های تاریخی در کتاب‌های تاریخی علامه تحت تأثیر باورهای کلامی ایشان تدوین شده است و اصولاً مبانی و باورهای کلامی مؤثر در تاریخ کدام است و چه بخش‌هایی از گزارش‌های تاریخی تحت تأثیر این باورها قرارگرفته و موجب نادیده گرفتن آن گزارش‌ها شده است.
)