ORIGINAL_ARTICLE
زندگی و اندیشه عبدالمجید شرفی
عبدالمجید شرفی از چهره های نوین نواندیشی در تونس است که شاید بتوان او را از مؤثرترین افراد در این حوزه دانست؛ زیرا آنچه او از خود به جا گذاشته تنها کتاب و مقالات و یا حتی دیدگاه های نوین نیست، بلکه او با نگرشی آ کادمیک، شا گردانی پرورانده که عاوه بر نشر دیدگاه هایش، ادامه دهنده راه او هستند و از این رو، دیدگاه های شرفی همانند بسیاری از نواندیشان، منحصر به نظریاتی فردی در کتاب هایش نیست، بلکه به جریانی زنده و پویا بدل شده است که هر روز با کتابی جدید و نظریه ای نوین خودنمایی می کند. متن پیش رو ترجمه مقاله ای درباره عبدالمجید شرفی از مجموعه ای با عنوان تجدید الفکر الاسامی مقاربه نقدیه است که به سرپرستی بسام الجمل جمع آوری شده و توسط مؤسسه مؤمنون بلاحدود نشر یافته است. جلد اول این مجموعه با نام اعام تجدید الفکر الدینی به معرفی افراد و اندیشه های نواندیشان شاخص در حوزه اندیشه دینی پرداخته و 11 مقاله از نویسندگان مختلف را در خود جای داده است. نگارنده متن در ابتدای نوشته، به طور اجمالی، زندگی نامه، کتاب ها، مطالب و محتوای آثار شرفی را به رشته تحریر درآورده است. سپس، مهم ترین مظاهر نوگرایی شرفی از قبیل نوگرایی در روش و نوگرایی در مضامین را تشریح و انتقادها بر دیدگاه وی را بیان می دارد. در نهایت، نوشته را با ذکر مهم ترین کتاب ها و مقالاتی که درباره عبدالمجید شرفی نوشته شده اند، به پایان می رساند.
https://jap.isca.ac.ir/article_66846_d6d9ac9541e5748299020f7557c9a2f2.pdf
2019-02-20
3
14
10.22081/jap.2019.66846
تجدید الفکر الاسامی مقاربه نقدیه
اعام تجدید الفکر الدینی
عبدالمجید شرفی
نواندیشی
تونس
نواندیشان
اندیشه دینی
زندگینامه
اندیشه
المنجی
الاسود
1
AUTHOR
نرگس
بهشتی
2
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
عناصر دیدگاه های تاریخی و قدرت استنتاج شیخ آ قابزرگ تهرانی
نوشتار حاضر ترجمه بخشی از کتاب «آقابزرگ الطهرانی مورخا » نوشته امجد رسول محمد العوادی است که توسط انتشارات مرکز الهدی در نجف به سال 2009 منتشر شده است. نویسنده در این کتاب که متن رساله دانشگاهی اوست، شرح حال تحلیلی از محقق تهرانی در بستر تحولات اجتماعی و فرهنگی ایران و عراق در طول سال های حیات ایشان به دست داده است. هدف اصلی وی، بازنمایی چهره تاریخ نگارانه محقق تهرانی است که عمدتا بر مبنای تحلیل محتوای کتاب طبقات اعام الشیعه در پی آن بوده است. بخشی از کتاب که ترجمه آن پیش رو قرار دارد، در دو بخش سامان یافته است: عناصر دیدگاه های تاریخی تهرانی و قدرت تهرانی بر استنتاج.
https://jap.isca.ac.ir/article_66847_8fa7bfdcfca18b09ace5cc5a21fa4c82.pdf
2019-02-20
15
23
10.22081/jap.2019.66847
آقابزرگ تهرانی
امجد العوادی
ترجمه کتاب
تراجم نگاری
کتاب آقابزرگ الطهرانی مورخا
شرح حال تحلیلی
محقق تهرانی
دیدگاه های تاریخی
چهره تاریخ نگارانه
قدرت استنتاج
امجد رسول
محمد العلاوی
1
AUTHOR
عبدالحسین
طالعی
2
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
حاج شیخ غلامرضا یزدی و کتاب مفتاح علوم القرآن او
نوشتار حاضر متن سخنرانی است که توسط نویسنده در اردیبهشت سال 1397 در بزرگداشت حاج شیخ غلامرضا یزدی در یزد ایراد شده است. وی پس از بیان زندگی نامه مختصر و تألیفات غلامرضا یزدی، با تمرکز بر کتاب مفتاح علوم القرآن او، به محتوای آن اشاره می کند.
https://jap.isca.ac.ir/article_66848_52a9463957740f020d6b4f7f903da4b7.pdf
2019-02-20
25
36
10.22081/jap.2019.66848
غلامرضا یزدی
مفتاح علوم القرآن
رضا
استادی
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تتبّعات برندق خجندی از حافظ شیرازی
در میان اشعار به جای مانده از برندق بن نصرت خجندی پنج غزل وجود دارد که او در سرودن آنها به غزلیات حافظ نظر داشته و خواسته تا برتر از حافظ غز لسرایی کند. هر چند وی در این برتر یجویی خود موفق نشده، میزان و نوع توجّه او به غزلیات حافظ اهمیت دارد؛ زیرا وی از نخستین متتبعان حافظ است و بررسی این پنج غزل، نقطۀ شروع تأثیر حافظ رابر غزل فارسی نشان میدهد.
https://jap.isca.ac.ir/article_66849_7c57ca4d8c8ce121825de2a7e815c4ab.pdf
2019-02-20
37
50
10.22081/jap.2019.66849
برندق خجندی
ابن نصرت
حافظ
غزلیات
خلاصةالاشعار
تقی کاشی
شمس الدین صاحب دیوان
سلمان ساوجی
جهان ملک خاتون
ناصر بخارایی
امید
سُروی
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
راغب اصفهانی به مثابۀ متکلّمی سلفی
دربارۀ مذهب کلامی و مرام عقیدتی دانشمند نامور مسلمان ابوالقاسم حسین بن محمّد بن مفضّل معروف به راغب اصفهانی )زنده در: 409 ه .ق.( که به سبب نگارش کتاب مفردات ألفاظ القرآن شهرتی فرا گیر دارد، تا کنون دیدگاه های مختلفِ حتّی گاه متضادّی مطرح شده است. برخی او را معتزلی دانسته اند و برخی دیگر اشعری، در حالی که بعض دیگر از تشیّع او سخن گفته اند و در برخی منابع نیز بر سلفی بودن و گرایش او به مذهب اهل حدیث تأ کید شده است. با این وصف، تا کنون تاش جامع و مستقلّی برای کشف مذهب کلامی و تبیین جهت گیر یهای اعتقادی راغب بر اساس مکتوبات کلامی او صورت نگرفته است. در این مقاله، با استناد به یگانه نگاشتۀ اعتقادی راغب اصفهانی که زیر عنوان «الاعتقادات » به چاپ رسیده است و بررسی شواهدی که در خصوص گرایش کلامی وی از این کتاب قابل تحصیل است، تعلّق فکری و عقیدتی راغب اصفهانی به گروهی از سَلَفیّه با عنوان «اهل الأثر » یا «اصحاب الأثر » _ که بنا به گفتۀ راغب مذهبی متمایز از مکتب «اصحاب الحدیث » یا «اهل الحدیث » است _ به اثبات م یرسد.
https://jap.isca.ac.ir/article_66850_3c3a7205d596c32cd5a78a4696ee329e.pdf
2019-05-05
51
72
10.22081/jap.2019.66850
راغب اصفهانی
مذهب عقیدتی
کلام
اهل الأثر
اصحاب الحدیث
کتاب الاعتقادات
ORIGINAL_ARTICLE
نگاهی انتقادی به ویراست الاعتقاداتِ راغب اصفهانی
راغب اصفهانی )زنده در: 409 ه.ق.( ادیب و مفسّر و متکلّم نامور و صاحب آثار ارزشمندی چون مفردات ألفاظ القرآن و محاضَرَات الأدباء و مُحاوَرَات الشعراء والبُلَغاء و نیز الذریعة إلی مکارم الشریعة کتابی بسیار ار جآور و پرثمر در تقریر مسائل کلامی تحریر نموده که زیر عنوان الاعتقادات تصحیح و منتشر شده است. در نوشتار حاضر، دست نوشت های شناخته شده از اعتقادات و نیز دو ویراستِ فراه مآمده از این اثر معرّفی شده است و پاره ای از مهمترین اشکالات ویراست شمران العَجَلی از این کتاب بازگو گردیده است. ضب طهای نادرست و افتادگ یهای شایان توجّه و اغاط حروف نگاشتی پرشمارِ ویراست العَجَلی ضرورت ارائۀ ویراست بازنگریستۀ تازه ای از این اثر گرانسنگ را نشان می دهد.
https://jap.isca.ac.ir/article_66851_7c3ecd10ab6c9fabf44b6caa4f58a26f.pdf
2019-05-05
73
86
10.22081/jap.2019.66851
راغب اصفهانی
الاعتقادات
شمران العَجَلی
تصحیح انتقادی
حمید
عطائی نظری
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اخلاق ناصری در کهن جامه ای تازی
کتاب الاخاق النصیریه ترجمه عربی قدیم کتاب اخاق ناصری خواجه نصیرالدین طوسی است که به تصحیح و تقدیم و تعلیق خاورشناس یپ لمیر و با پیشگفتار و افزونه های فارسی حمید عطایی نظری در سال 1397 از سوی دفتر تبلیغات اسامی حوزه علمیه قم شعبه استان اصفهان به زیور طبع آراسته شده است. نویسنده در نوشتار حاضر در راستای معرفی اثر مذکور، ویژگی ها و اهمیت این ترجمه را در قالب نکاتی شرح و نمونه هایی از متن اخاق ناصری خواجه نصیرالدین طوسی و اخاق النصیریه جرجانی را به صورت تطبیقی ارائه نموده است. در ادامه، برداشت ها، نکات و حواشی یپ لمیر در تصحیح کتاب را بیان می دارد.
https://jap.isca.ac.ir/article_66862_613f8da86ca63bbb8d621bd0835dc583.pdf
2019-02-20
87
100
10.22081/jap.2019.66862
اخاق ناصری
کتاب الاخاق النصیریه فی تعریب الاخاق الناصریه
خواجه نصیرالدین طوسی
رکن الدین جرجانی
یپ لمیر
معرفی کتاب
جویا
جهانبخش
erad1364@gmail.com
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
پابرگ 16
نوشتار حاضر، سیزدهمین شماره از سلسله انتشاراتی است که بر یافته های تاریخ ادبیاتی، متن شناسی و نسخه شناسی تمرکز دارد. برخی از منابع معرفی شده و مطالب مطروحه در این شماره به شرح ذیل است:دو دستنویس پراهمیت فارسی در پا کستاننسخۀ کهن تذکرة الالیاء موّرخ 695 ق و مثنوی معنوی از سال 800 قدو غزل قدیم در منابع کهن شعری فارسیتفسیر ناشناختۀ فارسی موّرخ 897 ق در کتابخانۀ ملی عش قآبادغزل هایی از «دُردزد استرابادی »دو منظومۀ فارسی کتابت شده به دست مصطفی طربزونی در کوتاهیهچند نمونۀ دیگر از کتاب تهای علی ا کبر فیض قمی«ممدوحین شیخ سعدی »، و مساهمت یغمایی در مطالعات سعدی شناسی قزوینیفهرست اهدا کنندگان کتاب به کتابخانۀ دولتی تربیت در تبریز
https://jap.isca.ac.ir/article_66863_ad1f7013761fe52ec69b174ffef63fae.pdf
2019-02-20
101
132
10.22081/jap.2019.66863
تاریخ ادبیات
متن شناسی
نسخه شناسی
جواد
بشری
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ابن قتیبه و علوم عرب در یک گفتگوی قوم گرایانه
ابن قتیبه از نسل روشنفکران دیندار اما عرب گرای ضدایرانی و در عین حال مدافع علم و دانش به صورت مستقل و نه در قالب حدیث است. این را می توان از رساله او با عنوان فضل العرب و التنبیه علی علومها که به کوشش مونتگمری وات و پیتر ویب در سال 2017 در نیویورک و ناشر المکتبه العربیه منتشر شده، به دست آورد. این رساله جمعا 108 صفحه و شامل دو جزء است. جزء اول این کتاب با عنوان فضل العرب درباره شعوبیه و نقد آنهاست و جزء دوم با عنوان التنبیه علی علومها درباره علوم عرب شامل اسب شناسی، نجم، فراست، قیافه، عیافت و طرق و خط و کهانت، خطبه و شعر و حکمت عربی در قالب نظم و نثر است. از این رساله دو نسخه بوده که در مقدمه کوتاه عربی معرفی شده است. یکی نسخه مکتبه ظاهرین که سال 1909 توسط محمد کردعلی منتشر شده که فقط شامل جزء اول است. نسخه دیگر از دارالکتب المصریه که شامل هر دو جزء است، اما صفحات نخست آن افتادگی دارد و باقی صفحات هم برخی بسیار بد است. مصححان گفته اند که آن را با چاپ ولید محمود خالص که در سال 1998 منتشر کرده، مقابله کرده اند. نوشتار پیش رو، گزارشی از رساله مذکور است که به اختصار، مروری بر دیدگاه های ابن قتیبه دارد.
https://jap.isca.ac.ir/article_66864_ee3cea3de89f4724a0ebce2fd80c4979.pdf
2019-02-20
133
140
10.22081/jap.2019.66864
ابن قتیبه
علوم عرب
فضل العرب و التنبیه علی علومها
فضل العرب
شعوبیه
التنبیه علی علومها
دانش عرب
شعوبیان ایرانی
عرب گرایان
نقد شعوبیه
رسول
جعفریان
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مصحف شناسی قرآن (3): قرآن شمارۀ 4256 موزۀ ملی ایران، پاره های مفقود، و نسخه های مشابه با آن
نسخۀ شماره 4256 یکی از قرآ نهای مهم کوفی موجود در موزۀ ملی ایران است. این نسخۀ 13 سطری به خطی کوفی )از نوع CIII ( و در ابعاد 40 * 32 سانتی متر بر روی پوست در قطع بیاضی کتابت شده است. این اثر، احتمالا در اصل، نیمۀ دوم از مصحفی دو پاره بوده است که تنها بخش دوم آن به صورت تقریباً کامل ا کنون به دست ما رسیده است. مقالۀ حاضر ضمن معرفی ویژگ یهای نسخه شناختی و رسم الخطی این قرآن می کوشد برگ هها و پار ههای دیگری را در کتابخانه ها، موز هها و خان ههای حراج دنیا شناسایی و معرفی کند که احتمالاً متعلق به بخش نخست این مصحف بود هاند یا در اندازه و با سبکی کاماً مشابه کتابت شد هاند. همچنین در انتهای مقاله، دیگر مصاحف مشابه با این سبک از کتابت کوفی در ابعاد و تعداد سطور متفاوت در کتابخان ههای ایران و جهان معرفی شد هاند.
https://jap.isca.ac.ir/article_66865_c1c0e7dff7189fbde402bcf4f336eeb8.pdf
2019-02-20
141
154
10.22081/jap.2019.66865
موزۀ ملی ایران
نسخۀ قرآن 4256
قرآن کوفی
کتابت قرآن در قرن دوم
مرتضی
کریمی نیا
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ملاحظاتی دربارۀ واژه نامۀ شاهنامه
جدیدترین و فعاً دقیق ترین فرهنگ تخصّصیِ شاهنامه، واژه نامۀ شاهنامۀ دکتر جال خالقی مطلق است که به کوشش دو تن از بانوان محقّق از تلفیقِ واژهنامۀ پیوستِ بخشهای اوّل، دوم و چهارمِ یادداشتهای شاهنامۀ دکتر خالقی مطلق و دو همکارشان فراهم آمده و نشانی ابیاتِ شاهد بر اساس چاپِ دو جلدیِ ویرایشِ دومِ تصحیح ایشان تنظیم شده است. در این مقاله نخست پیشنهادهایی دربارۀ معنای بعضی لغات و ترکیبات شاهنامه در این واژهنامه مطرح و سپس به چند نکتۀ دیگر دربارۀ آن اشاره شده است.
https://jap.isca.ac.ir/article_66866_146fe43059ad28bb18cda9374c6736e3.pdf
2019-02-20
155
169
10.22081/jap.2019.66866
فردوسی
شاهنامه
واژه نامه
خالقی مطلق
نقد
سجاد
آیدنلو
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
درگذشتگان: احمد احمدی، سید علی اکبر حسینی، سید مهدی طباطبایی، محمد علی روحانی
https://jap.isca.ac.ir/article_66867_923e35c7dd2de8a14ba6e54b36e27ba3.pdf
1397-12-01
171
179
10.22081/jap.1397.66867
ناصرالدین
انصاری
1
AUTHOR