ORIGINAL_ARTICLE
شب پره و شب پره چشم
نویسنده در نوشتار پیش رو، این بیت از حکایتی در گلستان سعدی را مورد دقت نظر قرار داده است: گر نبیند به روز شپره چشم/ چشمه آفتاب را چه گناه؟! و سعدی دارد معنای واژه شب پره و شب پره چشم را استنتاج نماید. وی چنین بیان می کند که واژه شپره/ شب پره و ریخت های دیگر آن، در معنای خفاش از دیرباز در زبان ها و ادبیات ایرانی رواج داشته است. با این حال، دیده می شود که در زمان حاضر، این معنای شب پره اندک اندک مهجور شده و معنی )معانی( تازه ای از جمله پروانه یافته است و مصادیقی در تأیید این کلام ارائه می دهد. در ادامه، رسم الخط واژه شب پره و شپره و نیز ساختار دستوری بیت را بررسی می کند. در نهایت، خوانش امید مجد از این بیت گلستان سعدی را مطرح می نماید.
https://jap.isca.ac.ir/article_66836_376090b8fa39c49545c10c63f8d5ae47.pdf
2018-12-22
3
16
10.22081/jap.2019.66836
شب پره
شپره
شب پره چشم
گلستان سعدی
سعدی شیرازی
حکایات گلستان
جویا
جهانبخش
erad1364@gmail.com
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نسخه خوانی 14
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب دوازدهمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شرح اند:نگار خانم دختر عباس میرزا، چه شعری روی سنگ مزار ابوعلی سینا نوشت؟شرح حال خودنوشت سعید نفیسی در سال 1326شبکه تلگراف ظل السلطان و مناطق اطراف اصفهانیادداشتی از عصر ظل السلطان درباره مدرسه نوریهخاطره ای از علی آباد و حسن آباد راه قم تهرانیادداشت هایی مهم از وضعیت مسجدالحرام و برخی از کتیبه های آناطلاعاتی درباره شاهان صفوی در یک نسخهبیتی از شاه عباس اول
https://jap.isca.ac.ir/article_66837_acd5c42c47ecb1851f5a552ae12a22ad.pdf
2018-12-22
17
31
10.22081/jap.2019.66837
نسخه خوانی
نسخه خطی
خوانش متون
رسول
جعفریان
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
دین پژوهی ایرانی و مشکل معادل گزینی: پیشنهاد معادل هایی پارسی برای چند اصطلاح کلیدی
هر علمی مجموعه اصطلاحات تخصصی دارد که کاربرد درست آنها موجب انتقال آسان تر و سریع تر مفاهیم پیچیده می شود. در حوزه دین پژوهی به نظر می رسد تا کنون تاش قابل توجهی برای گزینش معادل های دقیق و مبتنی بر اصول علمی در برابر اصطلاحات تخصصی رایج در متون غربی انجام نشده است. نویسنده در نوشتار حاضر می کوشد معادل های پارسی جدیدی برای شش اصطاح پرکاربرد انگلیسی در متون تخصصی مربوط به دین پژوهی پیشنهاد کند. وی در راستای این هدف، ابتدا توضیحاتی درباره تعریف و کاربردهای هر اصطاح در زبان انگلیسی و معادل هایی که پیش از این برای آنها به کار رفته، بیان میکند. سپس، معادل پیشنهادی خود را با ذکر ادله و شواهد ارائه می نماید. نویسنده در نوشتار پیش رو، معادل های «کراسه « ،» بایبل « ،» ربنی « ،» راست پندارانه « ،» دگراندیشانه »، و «مسیهودی » را به ترتیب برای اصطلاحات Scripture, Bible, Rabbinic, Orthodox, Heterodox, Jew ish-Christianity پیشنهاد داده است.
https://jap.isca.ac.ir/article_66838_a1318730f8870c260302a09603e9f558.pdf
2018-12-22
33
46
10.22081/jap.2019.66838
دین پژوهی
معادل گزینی
معادل های پارسی
معادل یابی
مطالعات ادیان
اصطلاحات غربی
دین شناسی
اصطلاحات تخصصی
معادل سازی
محمد علی
طباطبایی (مهرداد)
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نقدی بر ویراست «حاشیۀ ملّ شمسا گیلانی بر تعلیقۀ خَفری بر الهیّات شرح تجرید در مباحث قدرت و علم الهی»
به تازگی ویراستی آشفته و مغلوط از حاشیۀ ماّ شمسا گیلانی بر تعلیقۀ خَفری بر الهیّات شرح تجریدِ قوشچی از سوی مؤسّسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران و در ضمن سلسله منشورات «همایش مکتب فلسفی اصفهان » انتشار یافته است که تنها بخش مختصّ به مباحث قدرت و علم الهی از این اثر را شامل م یشود. مقالۀ پیش رو با برشماری برخی از نادرستی ها و نابسامان یهای بسیارِ این تصحیح از جمله: ) 1( خطاهای حرو فنگاشتی، ) 2( ضبط های نادرست، ) 3( استفادۀ ناصحیح از علائم ویرایشی، ) 4( تقطیع ها و بندبند یهای غلط، ) 5( عدم تنظیم و ارائۀ ارجاعات لازم و ) 6( افتادگ یهای خُرد و کلان، به نقد این ویراست پرداخته است. یادآوری این خطاها نشان می دهد که ویراست یادشده فاقد فائده و اعتبار مورد انتظار است و حاشیۀ ماّ شمسا گیلانی بر تعلیقات خَفری باید از نو به نحو کامل و استوار تصحیح و منتشر شود.
https://jap.isca.ac.ir/article_66839_78ce81371a7ea33cd95d64ceb65a93ee.pdf
2018-12-22
47
60
10.22081/jap.2019.66839
ملّ شمسا گیلانی
خَفری
شرح تجرید
نقد
حمید
عطائی نظری
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
پابرگ 15
نوشتار حاضر، سیزدهمین شماره از سلسله انتشاراتی است که بر یافته های تاریخ ادبیاتی، متن شناسی و نسخه شناسی تمرکز دارد. برخی از منابع معرفی شده و مطالب مطروحه در این شماره به شرح ذیل است:دستنویسی کهن از تاج التراجم در کتابخانۀ قلی چعل یپاشاتکمیل رباعی ای دربارۀ سفینه ها و جریده های کهن حاوی خطوط علما و فضلاتفکیک رسالۀ نزهة الکتّاب حسام خویی از جنگ یا جنگ های شعری متقدّمدو دستنویس دیگر از دیوان جلال الدین عتیقیزندگی خودنوشت حسین دانش اصفهانی )پدرام(توضیح رجالی علامه قزوینی دربارۀ درگذشت مارکوارتاستاد مینوی و دورانی با علامه قزوینیستایش دکتر قاسم غنی از کتابخانۀ سعید نفیسی در نامه ای به علامه قزوینیدیوان حافظ تصحیح شدۀ علامه قزوینی در دانشکدۀ ادبیات
https://jap.isca.ac.ir/article_66840_653c59f14d018fb4000b3e92ab39af23.pdf
2018-12-22
61
90
10.22081/jap.2019.66840
تاریخ ادبیات
متن شناسی
نسخه شناسی
جواد
بشری
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
شیعه شناسی در روزگار صفوی مروری بر یک اربعین حدیث باارزش
کتاب بستان الناظرین فی معرفه ائمه الهادین اثر محمد یوسف بیکا که در سال 1119 - 1120 نوشته شده، شرح چهل حدیثی است که نویسنده ضمن آن سعی کرده است به مسائل مختلفی که به تشیع و اعتقادات صحیح او مربوط می شود، بپردازد. در واقع، می توان آن را اثری در معرفی شیعه و ویژگی های آن دانست. نویسنده در نوشتار پیش رو، با ارائه گزارشی از کتاب، محتوای آن را در بوته بررسی قرار داده است.
https://jap.isca.ac.ir/article_66841_0c1b6d36e77908177ad255625f9b0270.pdf
2018-12-22
91
106
10.22081/jap.2019.66841
شیعه شناسی
صفوی
معرفی کتاب
اعتقادات شیعه
عقاید شیعه
حدیث
اعتقادات تشیع
معرفی شیعه
بستان الناظرین فی معرفه ائمه الهادین
تشیع
محمد یوسف بیکا
محمد یوسف ناجی
رسول
جعفریان
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نسخه شناسی مصاحف قرآنی 2
این مقاله ضمن اشاره ای کوتاه به اختاف قرائت موجود در آیۀ 10 سورۀ منافقون وأ کُنْ/ وأ کونَ می کوشد نشان دهد که قرائت دوم )وأ کونَ( که از آنِ ابوعمرو، و منسوب به برخی از صحابه و تابعین است، در کتابت برخی نسخ ههای قرآنی در فاصلۀ قرون چهارم تا دوازدهم هجری به جا مانده است، گواینکه گاه مصححان، برخی از این مصاحف و نسخه ها را به قرائت معروفتر وأ کنْ تغییر داد هاند. بخش پایانی مقاله، حاوی جدولی از اطلاعات این نسخ هها و تصاویری از صفحات این مصاحف قرآنی است.
https://jap.isca.ac.ir/article_66842_12efc2d986c2ce8a8eef024fddd1fcd3.pdf
2018-12-22
107
120
10.22081/jap.2019.66842
مصاحف قرآنی
قرائات قرآنی
ابوعمرو بن عاء
کتابت قرآن
منافقون: آیۀ 10
مرتضی
کریمی نیا
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اضافه کردن چند مدخل و شاهد به فرهنگ جامع زبان فارسی جلد 1 و 2
نویسنده براساس فرهنگ لغت عربی به فارسی دیبا جالأسماء )کتابت در 719 (، ابتدا برخی لغات را که در فرهنگ جامع زبان فارسی وجود ندارند، به دست داد هاست: «آ باندازک، آبچِک، آب سن گزده، آرایش پاره، آریج ». در ادامه، برخی لغات را که در فرهنگ جامع زبان فارسی مدخل شده، ولی شاهدی از قرن هشتم ندارند، مشخص کرده است: «آب خواره، آب دستان، آب دستگاه، آب روش، آب روِشن، آَتنگ، آدَرم، آردهاله، آزَخ، آسوخته، آسوده، آ کَنده، آمیزه، آمیز همو، ابریشم گزار ». آنچه از این مقاله اثبات م یشود، اهمیت فرهن گهای عربی به فارسی و لغات فارس یای است که در برابر کلمات عربی آمد هاند؛ لغاتی که بعضاً در هیچ متن منظوم یا منثور دیگری دیده نم یشود
https://jap.isca.ac.ir/article_66843_37d55f3354f2f66a4e1bb6a9d867c48d.pdf
2018-12-22
121
128
10.22081/jap.2019.66843
دیباج الأسماء
فرهنگ جامع زبان فارسی
فرهنگ نویسی
فرهنگ های عربی به فارسی
علی اصغر
اسکندری
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بازنگری در انتساب یک کتاب به شیخ مفید؛ وداع با تصحیح الاعتقاد
ردّی هنویسی و نقد و نقض آراء رقیبان فکری، همواره سنّتی پذیرفته شده و مورد استقبال در جامعه اسامی بوده است. گواه روشن این سخن، حجم انبوه آثاری است که در کتب رجال و تراجم در این زمینه گزارش شده است. این نقد و ردها تنها مربوط به مخالفان و دیگر مذاهب نبوده و گاه عالمی از یک مذهب به مصاف آراء شیخ و استاد خویش نیز رفته است. تصحیح الاعتقا د شیخ مفید، از نمون ههای معروف این امر است که در آن، آراء شیخ صدوق در کتاب دین الامامیه به سختی به چالش کشیده شده است. با وجود شهرت گسترده امروزی این کتاب که کم از آوازه مؤلف آن ندارد، راقم این سطور بر این عقیده است که دلایلی وجود دارد که نه تنها انتساب این اثر به مفید را تضعیف می کند که با دقت و تأمل در آنها بهتر است دیگر با انتساب این کتاب به آن رکن نامدار شیعه امامیه خداحافظی کرد. این مقاله با رویکرد توصیفی تحلیلی انتقادی به وا کاوی آن دلایل و شواهد می پردازد و م یکوشد تا نادرستی آنانتساب را نشان دهد.
https://jap.isca.ac.ir/article_66844_ea2ba6f70bdec473f88a4785c727c1a1.pdf
2018-12-22
129
156
10.22081/jap.2019.66844
شیخ صدوق
شیخ مفید
دین الامامیه
تصحیح الاعتقاد
محمد مهدی
سلمانپور
1
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
حدیث هول قیامت
جامع الحکایات حاوی دویست حکایت در احوال پارسایان، اثر نصرالله بن شهرالله ترمذی از جمله نفایس نسخه های خطی منحصر به فرد کتابخانه مجلس شورای اسامی است که با گزینش و تصحیح علیرضا ذکاوتی قرا گزلو در سال 1396 توسط انتشارات حقیقت به زیور طبع آراسته شده است. نویسنده در نوشتار پیش رو در راستای معرفی کتاب مذکور، نخست، باب های کتاب را فهرست وار بیان داشته و برخی حکایات آن را ذکر می کند و سپس، پاره ای غلط های راه یافته به کتاب را همراه با شماره صفحه متذکر می شود.
https://jap.isca.ac.ir/article_66845_59e6209ed33df468fc7d184234c0bd2c.pdf
2018-12-22
157
165
10.22081/jap.2019.66845
جامع الحکایات
نصرالله بن شهرالله ترمذی
نسخ خطی
نسخه های خطی
معرفی کتاب
سعید
پورعظیمی
1
AUTHOR