%0 Journal Article %T ابن قتیبه و علوم عرب در یک گفتگوی قوم گرایانه %J آینه پژوهش %I پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم) %Z %A جعفریان, رسول %D 2019 %\ 02/20/2019 %V 29 %N 174 %P 133-140 %! ابن قتیبه و علوم عرب در یک گفتگوی قوم گرایانه %K ابن قتیبه %K علوم عرب %K فضل العرب و التنبیه علی علومها %K فضل العرب %K شعوبیه %K التنبیه علی علومها %K دانش عرب %K شعوبیان ایرانی %K عرب گرایان %K نقد شعوبیه %R 10.22081/jap.2019.66864 %X ابن قتیبه از نسل روشنفکران دیندار اما عرب گرای ضدایرانی و در عین حال مدافع علم و دانش به صورت مستقل و نه در قالب حدیث است. این را می توان از رساله او با عنوان فضل العرب و التنبیه علی علومها که به کوشش مونتگمری وات و پیتر ویب در سال 2017 در نیویورک و ناشر المکتبه العربیه منتشر شده، به دست آورد. این رساله جمعا 108 صفحه و شامل دو جزء است. جزء اول این کتاب با عنوان فضل العرب درباره شعوبیه و نقد آنهاست و جزء دوم با عنوان التنبیه علی علومها درباره علوم عرب شامل اسب شناسی، نجم، فراست، قیافه، عیافت و طرق و خط و کهانت، خطبه و شعر و حکمت عربی در قالب نظم و نثر است. از این رساله دو نسخه بوده که در مقدمه کوتاه عربی معرفی شده است. یکی نسخه مکتبه ظاهرین که سال 1909 توسط محمد کردعلی منتشر شده که فقط شامل جزء اول است. نسخه دیگر از دارالکتب المصریه که شامل هر دو جزء است، اما صفحات نخست آن افتادگی دارد و باقی صفحات هم برخی بسیار بد است. مصححان گفته اند که آن را با چاپ ولید محمود خالص که در سال 1998 منتشر کرده، مقابله کرده اند. نوشتار پیش رو، گزارشی از رساله مذکور است که به اختصار، مروری بر دیدگاه های ابن قتیبه دارد.  %U https://jap.isca.ac.ir/article_66864_ee3cea3de89f4724a0ebce2fd80c4979.pdf